Een ogenblik geduld a.u.b.

Minder mensen voelen zich gezond

door Irma Paijmans

7 op de 10 volwassenen in Hollands Midden ervaren de eigen gezondheid als goed of zeer goed. Dit is minder dan twee jaar geleden. Toen gold dit voor 8 op de 10 inwoners. Hierbij zijn grote verschillen tussen groepen inwoners zichtbaar. Bij volwassenen tot 65 jaar is deze daling sterker dan bij inwoners van 65 jaar en ouder. Ook bij mensen die moeite hebben met rondkomen is de ervaren gezondheid sterker gedaald. Dit blijkt uit de Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2022, een grootschalig vragenlijstonderzoek, uitgevoerd in het najaar van 2022 onder bijna 21.000 inwoners uit de regio. Sjaak de Gouw, Directeur Publieke Gezondheid Hecht GGD Hollands Midden: ”Deze cijfers laten de grote gevolgen zien van een pandemie op gezondheid in brede zin. Er ligt voor alle partijen een grote uitdaging om hiermee aan de slag te gaan.”

 

Sterke schommelingen ervaren gezondheid

In 2022 ervaart 72% van de inwoners hun eigen gezondheid als goed of zeer goed. Dit is een sterke daling ten opzichte van 2020, toen was het nog 82%. Deze daling is te zien in alle regio’s. Waar Hollands Midden in 2020 nog als meest positieve regio naar voren kwam, staat de regio nu op de 5e plaats van de 25 GGD-regio’s.

De trend in ervaren gezondheid verschilt per leeftijdsgroep. Bij inwoners tot 65 jaar is de daling sterker dan bij oudere inwoners.

 

Slechtere gezondheid vooral gerelateerd aan rondkomen

Inwoners die moeite hebben om rond te komen beoordelen hun gezondheid minder goed. Van deze groep bestempelt 51% de eigen gezondheid als goed of zeer goed, terwijl dat voor de mensen die geen moeite hebben om rond te komen 76% is. Ook blijkt dat de ervaren gezondheid onder deze groep meer verslechterd is ten opzichte van 2020 dan bij mensen zonder moeite met rondkomen. Sjaak de Gouw: “Het is duidelijk dat we ons niet alleen op het verbeteren van de lichamelijke en mentale gezondheid moeten richten, maar ook hard moeten werken aan gelijke kansen op gezondheid voor iedereen.”

 

Meer mensen hebben moeite met rondkomen

Mensen die moeite ervaren om rond te komen, ervaren dus meer problemen met hun gezondheid. Dit is een groep die aandacht verdient. Zeker omdat deze groep voor het eerst sinds jaren weer is gegroeid. Waar in 2020 nog 11% van de inwoners moeite had om rond te komen, geldt dat in 2022 voor 17%. Ook hebben meer inwoners te maken met risicovolle of problematische schulden. Dit is gestegen van 5% in 2020 naar 7% in 2022.

 

Mentale gezondheid minder goed

Naast een daling van de ervaren gezondheid, gaat het ook met de mentale gezondheid in 2022 minder goed. Vergeleken met 2020 voelen meer inwoners in Hollands Midden zich ernstig eenzaam (stijging van 9% naar 13%). Ook steeg het risico op het ontwikkelen van een angststoornis of depressie. In 2022 liep 8% van de inwoners een hoog risico, in 2020 was dat nog 5%. Dat het slechter gaat met de mentale gezondheid geldt voor alle leeftijden en vooral voor jongere volwassenen. Dit blijkt niet alleen uit dit onderzoek, maar ook uit eerdere onderzoeken. Problemen met de mentale gezondheid komen ook vaker voor bij mensen die moeite hebben met rondkomen.

Er zijn ook lichtpuntjes. Meer dan de helft van de inwoners (52%) geeft vier maanden na het aflopen van de coronamaatregelen aan nog positieve gevolgen van de coronaperiode te ervaren. Hierbij wordt met name het thuiswerken of thuisonderwijs genoemd. Dit leidt tot meer rust en een betere balans tussen werk of studie en privé. Ook ervaren steeds meer inwoners van Hollands Midden voldoende veerkracht (stijging van 43% naar 52%). Meer mensen herstellen sneller van tegenslag of stress. Deze stijging zien we bij alle leeftijden en het sterkst bij inwoners van 65 jaar en ouder. De GGD zal de resultaten met alle gemeenten en samenwerkingspartners bespreken.

 

Over het onderzoek

Van september tot en met december 2022 hebben alle GGD’en en gemeente Utrecht, in samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), een onderzoek uitgevoerd onder Nederlanders van 18 jaar en ouder: de Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen. Bijna 365.000 mensen verspreid over heel Nederland hebben een vragenlijst ingevuld over hun gezondheid, leefstijl en welzijn. Meer informatie over de Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen vindt u op www.monitorgezondheid.nl.

De GGD’en voerden deze monitor uit in het kader van het Gezondheidsonderzoek COVID-19 (officieel de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19). Hierbij wordt samengewerkt met GGD GHOR Nederland, het RIVM, het Nivel en ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum; samen het Netwerk GOR. ZonMw is namens het ministerie van VWS opdrachtgever van de monitor. Het onderzoek is bedoeld om de fysieke en mentale gezondheidseffecten bij volwassenen en ouderen, als gevolg van de coronacrisis, inzichtelijk te maken. Resultaten van de monitor vormen een basis voor het adviseren en ondersteunen van lokale en regionale beleidsmakers en het ministerie van VWS bij beleidsvorming.

 

Voor vragen kunt u mailen met de onderzoekers: onderzoek@ggdhm.nl