Meer dan de helft van de jongvolwassenen (16 tot en met 25 jaar) in Hollands Midden ervaart psychische klachten. Daarnaast zien we veel eenzaamheid en suïcidale gedachten bij deze groep. Dit blijkt uit de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022, een grootschalig vragenlijstonderzoek uitgevoerd onder bijna 70.000 jongvolwassenen in Nederland. Sjaak de Gouw, directeur publieke gezondheid GGD Hollands Midden: ‘Het is belangrijk dat er onderzoek is gedaan onder jongvolwassenen. De resultaten wijzen uit dat de mentale gezondheid van deze groep flink onder druk staat, de cijfers zijn alarmerend. Het is tijd dat we met elkaar de schouders onder deze problematiek zetten, verder in kaart brengen wat er al is om jongvolwassenen te ondersteunen en hiaten te vullen met effectieve interventies.’
In Hollands Midden ervaart meer dan de helft van de jongvolwassenen die deelnamen aan het onderzoek psychische klachten. Vooral vrouwen geven dit aan. In de meeste gevallen gaat het om lichte klachten, een kleiner deel heeft matige of ernstige klachten. Een op de vier jongvolwassenen met psychische klachten voelt zich hierdoor vaak tot voortdurend beperkt in het dagelijks leven. Een jongvolwassene zegt hierover in aanvullend onderzoek; “Hoe kom ik fatsoenlijk terug in de samenleving? Hoe bouw ik mijn leven weer op?”.
De helft van de jongvolwassenen die psychische klachten ervaren, had een enkele keer tot heel vaak suïcidale gedachten in het jaar voorafgaand aan het onderzoek. Suïcidale gedachten komen vaker voor bij vrouwen, bij jongvolwassenen die alleen wonen en bij jongvolwassenen die moeite hebben met rondkomen. Het merendeel van de jongvolwassenen met suïcidale gedachten had deze gedachten een enkele keer, 7% had het afgelopen jaar (heel) vaak suïcidale gedachten.
Een kwart van de deelnemende jongvolwassenen in Hollands Midden voelt zich sterk eenzaam. Eenzaamheid komt het meest voor bij praktisch opgeleide jongvolwassenen (voortgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs, vmbo of mbo-niveau 1), vrouwen en alleenwonenden. Zowel sterke emotionele (26%) als sociale (22%) eenzaamheid komt veel voor onder jongvolwassenen. Emotionele eenzaamheid uit zich in het gemis van relaties met een hechte band, terwijl sociale eenzaamheid het gemis is van contacten met vrienden, familie en kennissen. Een deelnemer van het aanvullende onderzoek zei over eenzaamheid in de coronaperiode: “Ik heb me ook in die periode best wel alleen gevoeld. Want ook al kan je met vrienden dan wel bellen, dat is toch anders dan dat je echt bij elkaar bent.”.
Op basis van dit onderzoek is niet te zeggen in welke mate psychische klachten onder jongvolwassenen een gevolg zijn van de coronaperiode. Toch blijkt dat deze periode zeker impact had op een groot deel van deze groep. Bijna twee derde van de jongvolwassenen had door de coronaperiode hulp of steun nodig, met name omdat zij niet lekker in hun vel zaten. Een jongvolwassene zei hierover: “Er is niet echt begrip dat er nog een hele nasleep is voor veel mensen. Die druk die is wel merkbaar van ‘oh alles is weer open dus iedereen moet gewoon weer hard meedoen’.”
Naast alle negatieve uitkomsten is er ook positief nieuws: vier van de vijf jongvolwassenen zijn tevreden over hun leven en hebben vertrouwen in hun eigen toekomst. Daarnaast geven bijna alle jongvolwassenen aan bij iemand terecht te kunnen als ze ergens mee zitten.
Van april tot en met augustus 2022 hebben alle GGD’en een onderzoek uitgevoerd onder Nederlandse jongvolwassenen van 16 tot en met 25 jaar: de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen. De GGD’en voerden de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022 uit in het kader van het Gezondheidsonderzoek COVID-19. Hierbij wordt samengewerkt met GGD GHOR Nederland, het RIVM, het Nivel en ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum; samen het Netwerk GOR. ZonMw is namens het ministerie van VWS opdrachtgever van de monitor. Het onderzoek is bedoeld om de fysieke en mentale gezondheidseffecten bij jongvolwassenen, als gevolg van de coronacrisis, inzichtelijk te maken.
Bijna 70.000 jongvolwassenen verspreid over heel Nederland hebben een vragenlijst ingevuld over hun gezondheid en welzijn. Zij zijn geworven via advertenties op sociale media en via offline kanalen. Het is mogelijk dat degenen met een slechtere mentale gezondheid vaker hebben meegedaan, waardoor de resultaten een negatiever beeld van de werkelijkheid schetsen.
Desondanks is duidelijk dat de omvang van het probleem groot is en de mentale gezondheid van deze doelgroep aandacht nodig heeft, zeker omdat het relatief lastig is om zicht te hebben op deze groep. Vanaf 18 jaar zijn jongvolwassenen te oud voor de jeugdgezondheidszorg en bevinden zij zich vaak in een overgang tussen school en vervolgonderwijs of tussen onderwijs en werk.
Ter verdieping en om resultaten van het vragenlijstonderzoek beter te begrijpen, is landelijk aanvullend onderzoek uitgevoerd in groepsgesprekken en individuele interviews. In dit nieuwsbericht zijn al enkele quotes uit de interviews gebruikt.
Voor vragen kunt u mailen met de onderzoekers: onderzoek@ggdhm.nl