Jongeren voelen veel druk om te voldoen aan verwachtingen en lopen tegen hun grenzen aan. Ze staan voor veel uitdagingen, maar weten tegelijkertijd heel goed wat ze nodig hebben. Dit blijkt uit landelijk verdiepend kwalitatief onderzoek onder jongeren waarin de thema's mentale gezondheid, stress, sociale media, vapen en pesten centraal staan. De resultaten en adviezen staan beschreven in een factsheet en rapport.
Begin mei hebben de onderzoekers samen met de Alliantie Positieve Gezondheid ZHN een panelonderzoek uitgezet over Positieve Gezondheid; de brede blik op gezondheid.
We hebben gevraagd hoe respondenten hun eigen gezondheid ervaren. Driekwart van de respondenten ervaart de gezondheid als (zeer) goed. Het meest belangrijke vinden respondenten dat ze zich ‘vol energie of fit’ voelen. Ook denkt driekwart van de respondenten dat zij invloed kunnen uitoefenen op hun gezondheid. Dit doen ze door een gezonde leefstijl aan te houden. De andere respondenten geven aan dat zij onvoldoende aandacht kunnen besteden aan hun eigen gezondheid, dit komt in veel gevallen door tijdgebrek en stress.
Het aandeel baby’s en kleuters dat is gevaccineerd binnen het Rijksvaccinatieprogramma is vrijwel gelijk gebleven in vergelijking met vorig jaar. Bij kinderen vanaf 9 jaar is de vaccinatiegraad voor de meeste vaccinaties verder gedaald. Het RIVM is positief over de stabilisatie, maar de vaccinatiegraad onder jonge kinderen verdient nog steeds aandacht. De verdere daling onder oudere kinderen vindt het RIVM zorgelijk. Een hoge vaccinatiegraad is belangrijk om mensen tegen ernstige ziektes te kunnen blijven beschermen en om uitbraken van deze ziektes te voorkomen.<o:p></o:p><o:p></o:p>
Minder leerlingen uit de tweede en vierde klas van de middelbare school zijn positief over hun eigen gezondheid dan voorgaande jaren. Ook hun mentale gezondheid laat na de coronapandemie nog geen herstel zien. Daarnaast zien we een toename van ongezond gedrag, zoals vapen en problematisch gebruik van social media. Dit blijkt uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023, die afgelopen najaar is uitgevoerd in Hollands Midden. Ruim 8.000 jongeren hebben de vragenlijst ingevuld. De algemene gezondheid van jongeren blijft een punt van aandacht.
Wat doen wij als Hecht om de vaccinatiegraad in de regio te verhogen?
Misschien heeft u het al gezien dat de cijfers van de Corona Gezondheidsmonitor volwassenen/ouderen 2022 ook op wijkniveau in het dashboard beschikbaar zijn. Deze staan bij de verschillende onderwerpen die zijn nagevraagd. Nu is ook een overzicht gereed met per gemeente de belangrijkste cijfers per wijk op een rij.
Op 29 Juni 2023, verscheen het Vaccinatiegraadrapport 2022 van het RIVM. Dit jaarlijkse rapport doet verslag van het percentage kinderen en jongeren dat de verschillende vaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) heeft gekregen.
7 op de 10 volwassenen in Hollands Midden ervaren de eigen gezondheid als goed of zeer goed. Dit is minder dan twee jaar geleden. Toen gold dit voor 8 op de 10 inwoners. Hierbij zijn grote verschillen tussen groepen inwoners zichtbaar. Bij volwassenen tot 65 jaar is deze daling sterker dan bij inwoners van 65 jaar en ouder. Ook bij mensen die moeite hebben met rondkomen is de ervaren gezondheid sterker gedaald. Dit blijkt uit de Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2022, een grootschalig vragenlijstonderzoek, uitgevoerd in het najaar van 2022 onder bijna 21.000 inwoners uit de regio. Sjaak de Gouw, Directeur Publieke Gezondheid Hecht GGD Hollands Midden: ”Deze cijfers laten de grote gevolgen zien van een pandemie op gezondheid in brede zin. Er ligt voor alle partijen een grote uitdaging om hiermee aan de slag te gaan.”
Zo’n drie jaar lang al presenteren we, eerst dagelijks en later wekelijks, coronacijfers op ‘eengezonderhollandsmidden’. Daarmee hebben we veel mensen voorzien van relevante informatie. Het dashboard blijft voorlopig bestaan, maar is nu niet meer te vinden met de ‘snelle knop’ bovenaan het dashboard.
Meer dan de helft van de jongvolwassenen (16 tot en met 25 jaar) in Hollands Midden ervaart psychische klachten. Daarnaast zien we veel eenzaamheid en suïcidale gedachten bij deze groep. Dit blijkt uit de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2022, een grootschalig vragenlijstonderzoek uitgevoerd onder bijna 70.000 jongvolwassenen in Nederland. Sjaak de Gouw, directeur publieke gezondheid GGD Hollands Midden: ‘Het is belangrijk dat er onderzoek is gedaan onder jongvolwassenen. De resultaten wijzen uit dat de mentale gezondheid van deze groep flink onder druk staat, de cijfers zijn alarmerend. Het is tijd dat we met elkaar de schouders onder deze problematiek zetten, verder in kaart brengen wat er al is om jongvolwassenen te ondersteunen en hiaten te vullen met effectieve interventies.’
De testbereidheid bij klachten is vergelijkbaar met juni ’22. Wel kiezen deelnemers iets vaker voor een thuistest in plaats van een pcr-test bij bijvoorbeeld de GGD. De belangrijkste reden om geen test te doen bij klachten zijn dat het om milde klachten gaat, dat deze klachten er altijd zijn in deze tijd en dat de kans op besmetting heel klein geacht wordt.
De naleving van de gedragsregels in geval van klachten is iets beter in dan in juni; mensen gaan iets minder vaak naar buiten en ontvangen iets minder bezoek.
De corona-pagina's in het dashboard zijn vernieuwd. In de loop van de tijd kwamen er door wijzigingen in aanlevering van data en veranderende behoeftes aan informatie steeds meer figuren bij.
Ben je benieuwd naar de gezondheidssituatie van de jeugd (0-17 jaar) in de gemeente(n) waarvoor je werkt of waar je woont, maar weet je niet waar je moet zoeken in de veelheid aan informatie? Neem dan een kijkje bij de gebiedsprofielen.
Iets meer dan een derde van de deelnemers geeft aan dat de pandemie een negatief effect heeft gehad op hun leven in het algemeen. Negatieve effecten die nu nog het meest worden ervaren zijn veel thuis moeten blijven, beperkt zijn in vrijheid/spontaniteit, minder contacten met anderen, minder eropuit gaan en een verminderde mentale gezondheid. Aan de andere kant geeft een op de vijf deelnemers aan dat de pandemie een positief effect heeft gehad op hun leven. Meest genoemd zijn meer waardering voor wat ze hebben, meer digitale mogelijkheden, meer thuis werken, een gezondere leefstijl en meer tijd voor zichzelf.
Uit onderzoek onder tweede- en vierdeklassers blijkt dat middelbare scholieren zich in 2021 minder gelukkig voelden dan vóór de coronacrisis in 2019.
Gebeurtenissen tijdens de coronaperiode, zoals quarantaine, coronabesmetting en ziekte of overlijden van een naaste, kunnen grote invloed hebben op het welzijn van jongeren. Van de leerlingen maakte 70% tijdens de coronacrisis minstens één van deze gebeurtenissen mee. 17% van de leerlingen gaf aan hier nog last van te hebben.
Dit blijkt uit de landelijke Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021 onder scholieren van klas 2 en klas 4 waaraan de GGD Hollands Midden heeft meegedaan in het najaar van 2021. Ruim 9.500 scholieren uit de regio hebben de vragenlijst ingevuld.
Deelnemers schatten de kans om zelf besmet te raken weer hoger in (nu vindt 33% dit wel waarschijnlijk, in november was dit 20%). Daartegenover staat dat mensen het iets minder erg lijken te vinden, ook maken ze zich iets minder zorgen nieuwe varianten van het coronavirus (nu 57%, was 72% in november). Op dit moment geeft één op de zes deelnemers aan zelf besmet te zijn geweest. Voor 7% gebeurde dit in de laatste zes weken. Van hen geeft een kwart aan dat de informatie over de isolatie-maatregelen, onduidelijk was. Van de deelnemers die in nauw contact zijn geweest met een besmet persoon, geeft 29% aan dat de informatie over de quarantaine maatregelen niet duidelijk was. Deze resultaten komen uit het gedragsonderzoek corona dat in januari is gehouden.
Hebben jullie een verklaring voor het feit dat meer mensen aangeven eenzaam te zijn? Alcoholgebruik lijkt af te nemen, maar wie zijn de zware drinkers in de regio? Hebben mensen met stress ook vaker andere gezondheidsproblemen en waar hebben zij stress over? Zijn het vooral gezinnen die schulden hebben? Het zijn zomaar wat vragen over de gezondheidsmonitor, die we voorheen kregen, maar waarvan je het antwoord nu zelf kunt vinden op het dashboard.
Eén van de drie deelnemers geeft aan dat de coronamaatregelen een negatieve impact hebben gehad op het leven in het algemeen. Toch geeft ook een van de drie aan dat er een positief effect is geweest op relaties met vrienden en familie en op prestaties op school of werk. Sinds begin augustus geven minder deelnemers aan dat ze het missen mensen in het echt te kunnen ontmoeten. Verder zijn er sinds februari nu minder deelnemers die ernstig eenzaam of psychisch ongezond zijn. Dit is vergelijkbaar met begin augustus. Deze resultaten komen uit de 15e meting van het gedragsonderzoek corona dat half september is gehouden.
Van alle GGD-regio's zijn de inwoners van Hollands Midden het meest positief over hun eigen gezondheid, 82% ervaart deze als goed tot heel goed. Landelijk is dit 79%. Tussen de gemeenten varieert dit percentage van 80% in Gouda en Alphen aan den Rijn, tot 86% in Noordwijk. Dit blijkt uit de gemeentecijfers van de Gezondheidsmonitor Volwassenen/Ouderen 2020, die inmiddels geplaatst zijn op het dashboard.
Na een afname in het draagvlak voor de meeste maatregelen tijdens de vorige meting, is het draagvlak onder deelnemers deze ronde gelijk gebleven of zelfs weer gestegen. Dit is met name het geval voor het draagvlak voor maatregelen wanneer deze nog een half jaar blijven duren. De sterkste stijging is te zien in het draagvlak voor het vermijden van drukte, 1,5 meter afstand houden, thuiswerken en het dragen van een mondkapje in het openbaar vervoer. Her draagvlak voor de verplicht quarantaine na bezoek aan een zeer hoog risicogebied is als enige gedaald. Deze resultaten komen uit de 14e meting van het gedragsonderzoek corona dat begin augustus is gehouden.
De negatieve effecten van de coronacrisis op het mentale welzijn nemen af. Sinds februari neemt het percentage mensen dat zich ernstig eenzaam voelt af (van 21% naar 15%) en zijn er ook minder mensen met een minder goede psychische gezondheid (daling van 19% naar 14%). En hoewel het bewegen weer lijkt toe te nemen, is het aantal uur dat per dag zittend wordt doorgebracht een punt van aandacht (29% zit meer dan 8 uur per dag). Deze resultaten komen uit de 13e meting van het gedragsonderzoek corona die half juni is gehouden.
De inwoners van de regio Hollands Midden zijn in 2020 positiever over hun eigen gezondheid dan in 2016. In 2020 ervaart 82% van de volwassen inwoners de eigen gezondheid als (zeer) goed, in 2016 was dit 78%. Met dit percentage behoort Hollands Midden tot een van hoogst scorende regio’s in Nederland. Landelijk heeft 79% een (zeer) goede ervaren gezondheid.
De negatieve effecten van de coronacrisis op het mentale welzijn nemen iets af. Sinds februari neemt het percentage mensen dat zich eenzaam voelt af en zijn er ook minder mensen met een minder goede psychische gezondheid. Ook de negatieve effecten op leefstijl lijken zich sinds eind maart te stabiliseren (minder bewegen, ongezond eten) of worden minder (roken, alcohol drinken). Deze resultaten komen uit de 12e meting van het gedragsonderzoek corona dat begin mei is gehouden.
Het draagvlak voor de maatregelen die de sociale contacten beperken vanwege de kans op een coronabesmetting (max. aantal bezoekers thuis, groepsgrootte buiten) lijkt steeds kleiner te worden. Ook hebben de deelnemers steeds meer moeite zich aan deze maatregelen te houden. Een kwart van de deelnemers verwacht ook dat ze, nadat ze gevaccineerd zijn, minder afstand gaan houden en meer sociale contacten zoeken dan volgens de maatregelen is geadviseerd. Er is wel een groot draagvlak (gemiddeld 70%) voor het openstellen van evenementen, culturele instellingen en het onderwijs voor mensen met een vaccinatiebewijs of een negatief testresultaat. Ten opzichte van februari is het percentage dat meer dan 80% van hun werkuren thuis werkt, verder afgenomen (van 69% naar 58%). Deze resultaten komen uit de 11e meting van het gedragsonderzoek corona die eind maart is gehouden.
Na januari lijkt bereidheid om te testen op corona in februari te dalen. Van de mensen met nieuwe klachten heeft de helft zich laten testen, begin januari was dat nog 68%. Ook van de mensen die nauw contact hebben gehad met een besmet persoon, heeft de helft zich laten testen en ook dit percentage is gedaald. De leefregels blijven een punt van aandacht. Van de mensen die klachten hebben (gehad) is twee derde naar buiten geweest voor iets anders dan een test. Dat is vergelijkbaar met begin januari. Bijna een derde ontvangt nog bezoek, ondanks dat ze klachten hebben. Het ervaren risico op een eigen besmetting lijkt iets kleiner te zijn geworden. Deze resultaten komen uit de 10e meting van het gedragsonderzoek corona.
Begin januari geeft 82% van de deelnemers aan dat zij van plan zijn zich te laten vaccineren wanneer dit mogelijk is. Dit percentage is sterk gestegen sinds half november, toen was het 59%. Ook het aantal mensen dat zich met (nieuwe) klachten heeft laat testen blijft stijgen van 43% begin oktober tot 68% begin januari. Ook wordt er weer iets vaker binnen twee dagen na het verschijnen van de klachten getest. Sinds 1 december mogen mensen die vanwege contact met een besmet persoon in quarantaine zijn, zich zonder klachten op de 5e dag laten testen. Dit zien we terug in een stijging van het percentage dat zonder klachten een test laat doen.
Pesten jongeren die zelf gepest worden ook vaker anderen? Is er een relatie tussen schooltype en het risico op problematisch gamen? Hoeveel procent van de leerlingen heeft seksuele gemeenschap gehad en hebben ze daarbij altijd een condoom gebruikt? Waarom spijbelen jongeren? Het antwoord op deze en vele andere vragen is te vinden op de nieuwe pagina’s onder de leeftijdsgroep Jongeren op het dashboard.
Van de mensen met corona gerelateerde klachten, is 75% naar buiten geweest en heeft 36% bezoek ontvangen, 61% heeft zich laten testen. Als het zo ver is, is 59% van plan om zich te laten vaccineren, 29% twijfelt.
Ondervinden jongeren op het vmbo meer stress dan jongeren op de havo of vwo? Hebben jongeren die thuis moeite hebben om rond te komen, een hoger risico op psychosociale problemen dan jongeren waar dit niet het geval is? Dit zijn enkele vragen die beantwoord kunnen worden door het lezen van de nieuwe pagina’s die zijn toegevoegd aan de leeftijdsgroep Jongeren op het dashboard.
De controle en correctie van alle cijfers van de Gezondheidsmonitor Jeugd is afgerond. Dit was nodig omdat het RIVM een fout had ontdekt in de door hen aangemaakte weegfactoren, waardoor de percentages niet helemaal representatief waren voor de leerlingen in de gemeenten en Hollands Midden.
Helaas moeten wij de cijfers voor de Gezondheidsmonitor Jeugd opnieuw berekenen. Het RIVM heeft, tot hun grote spijt, een fout ontdekt in de door hen aangemaakte weegfactoren. Hierdoor zijn de berekeningen van de percentages niet altijd goed gegaan. Zij hebben de afgelopen weken alle landelijke analyses van de basisvragen opnieuw gedaan. Dit heeft voor alle GGD-regio’s en in de landelijke cijfers deels geleid tot andere percentages. In onze regio lijken de gevolgen niet heel groot. Bij de basisvragen zien wij slechts kleine verschuivingen van 0,5%-1%, in enkele gemeenten. Toch zien wij ons genoodzaakt onze eigen cijfers opnieuw te berekenen. Dat geldt ook voor de vergelijking met heel Hollands Midden, Nederland en de trendcijfers. De komende weken gaan wij hier hard mee aan de gang. Zodra alles gecorrigeerd is, volgt hier een update van dit bericht.
De vaccinatiegraad in Hollands Midden is voor het eerst sinds vijf jaar gestegen. Deze stijging is ook landelijk te zien. We volgen daarmee de landelijke stijging. Bijna alle vaccinaties zijn vóór de coronacrisis uitgevoerd. Daardoor zijn eventuele invloeden, als gevolg van de lockdown, niet in deze cijfers te zien.
Het percentage leerlingen (13 t/m 16 jaar) in Hollands Midden dat alcohol drinkt, is sterk gedaald sinds de vorige grootschalige meting in 2013. Het percentage leerlingen dat aangeeft in de laatste vier weken alcohol te hebben gedronken is gedaald van een derde naar een kwart. Ook roken minder leerlingen dan zes jaar geleden.
We publiceren dagelijks de cijfers over corona op ons dashboard. De cijfers op het dashboard geven inzicht in de verspreiding van het virus en het effect daarvan op ziekenhuisopnames en overlijdens in de regio Hollands Midden. De cijfers zijn ook per gemeente beschikbaar en kunnen onderling met elkaar vergeleken worden.
Op de website zijn steeds meer cijfers te vinden, voorzien van een duiding. Dit dashboard biedt gezondheidsgegevens op gemeente- en wijkniveau. Cijfers worden in het dashboard uitgelegd en er worden beleidsmogelijkheden genoemd. Sinds de start wordt bijna elke week informatie toegevoegd. Daarmee is het nu een veel gebruikte manier geworden om data gestuurd mee te kunnen werken. Maar waar vind je wat?
Op 13 november 2019 hebben 170 aanwezigen zich door sprekers laten inspireren over Positieve Gezondheid. Tijdens de pauzes kon iedereen een kijkje nemen in het dashboard. De onderzoekers van de GGD toonden de tegels met wijk-, gemeente en regionale gegevens over de dimensies van Positieve Gezondheid.
In Hollands Midden is 47% van de 65-plussers sociaal eenzaam en is 4,3% het afgelopen jaar mishandeld door iemand uit hun omgeving. Deze percentages liggen onder landelijke gemiddeldes (48% en 5,4%). Een van de vijf heeft geen wekelijkse activiteit. Ouderen geven de sociale cohesie in hun buurt een 6,6.